Hướng dẫn thủ tục hưởng chế độ thai sản để nhận trợ cấp nhanh chóng

Khi làm thủ tục hưởng chế độ thai sản, lao động cần chuẩn bị những giấy tờ gì và nộp hồ sơ như thế nào? Thai sản là một trong những chế độ BHXH mang lại nhiều quyền lợi cho người lao động. Tuy nhiên không phải ai cũng nắm được các quy định để nộp hồ sơ hưởng chế độ thai sản nhanh nhất.

Lao động cần nắm được các thủ tục hưởng chế độ thai sản để làm hồ sơ và nhận trợ cấp nhanh nhất.

1. Hồ sơ hưởng chế độ thai sản

Bước đầu tiên trong quá trình làm thủ tục hưởng chế độ thai sản là chuẩn bị hồ sơ. Tùy theo từng trường hợp mà các giấy tờ hưởng thai sản sẽ khác nhau. Người lao động và đơn vị có thể xem hướng dẫn tại Khoản 2, Khoản 3, Điều 4 của Quyết định 166/QĐ-BHXH.

Hồ sơ của người lao động

1. Trường hợp khám thai, sẩy thai, thực hiện các thủ thuật bỏ thai hoặc biện pháp tránh thai:

• Điều trị nội trú: Chuẩn bị bản sao giấy ra viện, giấy chuyển viện hoặc chuyển tuyến (nếu có).
• Điều trị ngoại trú: Chuẩn bị bản chính giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH hoặc bản sao của giấy ra viện có chỉ định nghỉ ngơi dưỡng sức sau thời gian điều trị nội trú của bác sĩ.

2. Trường hợp sinh con:

1. Sinh con thông thường: Chuẩn bị bản sao giấy khai sinh, trích lục khai sinh hoặc giấy chứng sinh.
2. Trường hợp con chết sau sinh: Cung cấp bản sao giấy khai sinh, trích lục khai sinh, bản sao giấy chứng tử, trích lục khai tử hoặc giấy báo tử của con.
3. Trường hợp mẹ chết sau sinh: Bổ sung bản sao giấy chứng tử hoặc trích lục khai tử của người mẹ.
4. Nếu sau sinh hoặc sau khi nhận con, mẹ không đủ sức khỏe để chăm sóc con thì bổ sung biên bản giám định y khoa.
5. Trường hợp người mẹ phải nghỉ việc dưỡng thai: Cung cấp bản sao giấy ra viện, hồ sơ bệnh án nếu điều trị nội trú, cung cấp bản chính giấy nghỉ việc hưởng BHXH hoặc bản chính biên bản giám định y khoa nếu điều trị ngoại trú.
6. Trường hợp người mẹ mang thai hộ: Bổ sung bản thỏa thuận mang thai hộ vì mục đích nhân đạo và văn bản xác nhận thời điểm bàn giao con.

Tùy theo trường hợp mà lao động cần chuẩn bị các giấy tờ hưởng chế độ thai sản khác nhau.

3. Trường hợp người mẹ nhận con nuôi dưới 06 tháng tuổi

4. Người mẹ nhận nuôi con cần chuẩn bị bản sao giấy tờ chứng nhận việc nhận con nuôi.

5. Trường hợp lao động nam có vợ sinh con

6. Lao động nam đóng BHXH và có vợ sinh con thì sẽ được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản dành cho nam giới. Các hồ sơ cần chuẩn bị bao gồm:

• Nếu vợ sinh thường: Chuẩn bị bản sao giấy khai sinh, giấy chứng sinh hoặc trích lục khai sinh của con.
• Nếu vợ sinh mổ hoặc sinh con dưới 32 tuần tuổi: Ngoài giấy tờ trên còn bổ sung thêm giấy tờ của cơ sở khám, chữa bệnh thể hiện việc sinh con phẫu thuật hoặc con chưa đủ 32 tuần tuổi.
• Nếu con chết sau khi sinh, chưa có giấy chứng sinh thì chuẩn bị trích sao hoặc tóm tắt hồ sơ bệnh án, giấy ra viện của mẹ để xác nhận.

7. Ngoài ra, nếu đủ điều kiện, lao động nam đóng BHXH có vợ sinh con sẽ được hưởng trợ cấp một lần, hồ sơ cần chuẩn bị như sau:

• Nếu vợ sinh thường: Cung cấp bản sao giấy khai sinh, giấy chứng sinh hoặc trích lục khai sinh của con.
• Nếu con chết sau khi sinh, chưa có giấy chứng sinh thì chuẩn bị trích sao hoặc tóm tắt hồ sơ bệnh án, giấy ra viện của mẹ để xác nhận.

Hồ sơ của người sử dụng lao động

Đơn vị sử dụng lao động cần chuẩn bị Danh sách đề nghị hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức, phục hồi sức khỏe: Mẫu 01B-HSB.

2. Thủ tục hưởng chế độ thai sản

Theo quy định tại Quyết định 777/QĐ-BHXH, các bước làm thủ tục hưởng chế độ thai sản bao gồm:

Bước 1: Nộp hồ sơ

Sau khi chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ hưởng chế độ thai sản, cả người lao động và đơn vị lao động cần phải nộp hồ sơ để giải quyết chế độ.

• Người lao động nộp hồ sơ

Trong vòng 45 ngày kể từ ngày quay trở lại làm việc, người lao động cần nộp đầy đủ hồ sơ cho người sử dụng lao động.

• Người sử dụng lao động nộp hồ sơ

Sau khi tập hợp đầy đủ hồ sơ từ phía người lao động, đơn vị sử dụng lao động sẽ phải lập danh sách 01B-HSB và nộp cùng bộ hồ sơ tới Cơ quan BHXH trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ.

Trường hợp đơn vị sử dụng lao động sử dụng giao dịch điện tử thì thực hiện lập hồ sơ trên phần mềm, ký số và gửi kèm giấy tờ lên quan lên Cổng thông tin điện tử của BHXH Việt Nam hoặc qua tổ chức IVAN.

Bước 2: Cơ quan BHXH giải quyết và chi trả chế độ

Sau khi tiếp nhận hồ sơ, cơ quan BHXH sẽ xét duyệt và thực hiện chi trả trợ cấp thai sản. Người lao động hoặc thân nhân của người lao động có thể nhận trợ cấp thông qua một trong các hình thức:

• Trực tiếp qua tài khoản ATM của người lao động.
• Thông qua đơn vị sử dụng lao động.
• Nhận trợ cấp trực tiếp tại cơ quan BHXH trong một số trường hợp đặc biệt, ví dụ như thôi việc trước thời điểm sinh con.

Lao động có thể nhận trợ cấp thai sản theo hình thức khác nhau.

Trên đây là hướng dẫn thủ tục hưởng chế độ thai sản theo quy định hiện hành. Để được hưởng các quyền lợi và trợ cấp nhanh nhất, người lao động, đơn vị sử dụng lao động cần nắm rõ quy định về hồ sơ, giấy tờ cho từng trường hợp cụ thể và thực hiện nộp hồ sơ đúng hạn.

Tin liên quan:

• Luật bảo hiểm xã hội mới nhất năm 2021 có những điểm gì đáng chú ý?
• Vợ sinh con chồng được hưởng chế độ gì theo quy định mới nhất?
• Hướng dẫn cách tính lương hưu cho người lao động từ ngày 1/1/2021